Molla Yasin Saatçioğlu (l876-l965) Van’ın kurtuluşunun kahramanlarındandır. Bediüzzaman’ın harp arkadaşı, dost ve talebelerindendir.
“Günlerimiz harp cephesinde geçti”
“Seydâ ile birlikte on beş yıl kadar beraber bulunduk. Aynı zamanda tevellütlerimiz de beraberdir. İkimiz de 93’lüyüz. Günlerimiz harb cephelerinde, Van’da ve Erek Dağında geçmiştir. Bir gün yolda kendisine üç hususu niçin terk ettiğini sormuştum. Bunlar, evlenmek, ilmî elbise giymek ve hacca gitmekti.
“Bu meselelere Nurlardaki gibi cevap verdi. Hicaz‘a gitmenin maddî imkânlarla olacağını, kendisinin bu imkâna sahip olmadığını söylemiş, ‘Fakat günde beş defa Allahu Ekber diyerek niyeten, hayâlen yüzünü Beytullaha çevirmek, o şekilde ibadet edebilmek büyük mazhariyettir’ diye ders vermişti.
“Her zaman ve vakti ibadet ve dualarla geçerdi.
“Harpte büyük bir alayın başına geçti. Gönüllü fedailerle, milis teşkilâtının başında çarpıştı. Bu çarpışmanın neticesi Bitlis’te yaralı olarak esir düştü. İki sene kadar Rusya’da esir kaldı. Esaretten kurtulması da hârika ve kerâmetkârane bir hâdisedir. Onların dilini bilmediği halde Allah’ın yardımıyla o esaretten kurtuldu, vatana döndü.
“Diğer birçok âlimlerin ilmi deniz olsa, onun topuğuna bile ulaşamazlar. Onun himmet ve kerâmetlerini çok gördük.
“Van’dan alınıp da Isparta’ya götürüldükten sonra bir daha görmek nasip olmadı. İnşaallah bizi öbür dünyada da terk etmez.”
(Son Şahitler kitabının, birinci cildinden derlenmiştir…)