Haber doğrulama sitesi teyit.org Sosyal medyada paylaşılan bir gönderide, “CHP’nin müracaatı sonucunda Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) mühürsüz zarf ve oy pusulalarını geçersiz sayacağı iddia edildi” konusunu araştırdı.
Bir kullanıcı tarafından 21 Haziran’da Facebook’ta yayınlanan gönderi yaklaşık 14 bin kişi tarafından paylaşıldı.
YSK’nın böyle bir kararı bulunmuyor
Ancak YSK’nın, CHP’nin başvurusu üzerine mühürsüz zarf ve pusulaların geçersiz sayılacağına dair bir genelge yayınladığı iddiası doğru değil. YSK’nın şimdiye kadar yayınladığı genelgeleri ise buradan görmek mümkün.
YSK, 24 Haziran’da gerçekleşecek Cumhurbaşkanlığı ve 27. Dönem Milletvekillliği Genel Seçimleri’ni daha önce yayınladığı 135 sayılı genelge ile düzenlemişti.
Sandık Kurullarının Oluşumu ile Görev ve Yetkileri isimli genelgenin 21. maddesinde oy verme gününde sandık kurulunun toplanma zamanı ve hemen yapacağı işler anlatılıyor. Buna göre sandık kurulunun, YSK tarafınca numaralanıp mühürlenerek paketlenmiş birleşik oy pusulası paketlerini açarak sayacağı, birleşik oy pusulalarının her birinin arkasını sandık kurulu mührü ile mühürleyeceği ve birleşik oy pusulalarının sayısı ile her birinin arkasının sandık kurulu mührüyle mühürlenmiş olduğunu tutanak defterine geçireceği belirtiliyor.
Yine sandık kurulu ilçe seçim kurulundan teslim alınan oy zarflarını sayacağı, her zarfın üzerine sandık kurulu mührünü basacağı ve zarfların sayısı ile her birinin ön yüzünün sandık kurulu mührüyle mühürlenmiş olduğunu tutanak defterine geçireceği ifade ediliyor.
YSK’nın yayınladığı 135. sayılı Genelgenin 40. maddesinde ise sandığın açılması, zarfların sayılması, geçerli ve geçersiz oy zarflarının ayrılması gibi konular düzenleniyor. Bu madde koyu harflerle, üzerinde sandık kurulu mührü bulunmamasına rağmen Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı, amblemi ve ilçe seçim kurulu mührü bulunan zarflar ile üzerinde leke veya çizik bulunsa dahi bunun özel işaret koymak amacıyla yapıldığı kesin olarak anlaşılamayan zarfların geçerli sayılacağı belirtiliyor.
Son olarak genelgenin 42. maddesi ise geçerli olmayan oy pusulalarını tanımlıyor. YSK bu maddede 11 başlıkta pusulaların hangi durumlarda geçerli olarak kabul edilemeyeceğini açıklıyor. Daha sonra ise istisnalar belirtiliyor.
Bu istisnalardan g maddesinde, yetkili seçim kurulları tarafından gönderilen ve YSK filigranı bulunan oy pusulalarının arkasının sandık kurullarının ihmaliyle mühürlenmemiş olmasının oy pusulasını geçersiz kılmayacağı ifade ediliyor.
Buna göre YSK’nın 135. sayılı genelgesinin 21. maddesinde sandık görevlilerinin ilk yapacakları işlerin pusula ve zarfları mühürlemek olduğu belirtiliyor. Ancak 42. maddenin yer alan ve istisnaların açıklandığı bölümde ise sandık kurullarında mühürlenmemiş oyların geçerli olacağı söyleniyor.
CHP ve HDP’nin itirazı
Mühürsüz oy konusuna, CHP Seçim İzleme ve Koordinasyon Kurulu’nun 23 Haziran 2018 tarihli basın basın toplantısında da değiniliyor. Söz konusu basın toplantısında CHP’nin mühürsüz oylara itiraz ettiği ve sandık kurulunun seçim sabahı mühürlediği ve tutanak defterinde belirttiği oylar haricindeki oyların geçersiz olması gerektiğinin YSK’ya bildirildiği ancak bu duruma sıcak bakılmadığı belirtiliyor. teyit.org’un YSK’dan edindiği bilgilere göre ise CHP’nin bu şekilde bir başvuru yaptığı ancak kabul edilmediği ifade ediliyor.
YSK HDP’nin de mühürsüz oy itirazını reddetti
YSK, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Bodrum İlçe Örgütü’nün mühürsüz oy pusulalarına dair başvurusunu değerlendirdi. Buna göre 19 Haziran 2018’de HDP Bodrum ilçe başkanı Fulya Erdoğan, YSK’nın yayınladığı 135 sayılı Genelgenin 21. ve 42. maddelerinin birbiriyle çeliştiği iddiasıyla bir itirazda bulundu 20 Haziran’da itirazı değerlendiren YSK 135. sayılı Genelgenin hükümlerinin açık olduğunu hükmetti. Yani YSK mühürsüz oyların geçerli olacağı kararının arkasında durdu.
Sonuç olarak, YSK’ya mühürsüz oyların geçersiz sayılması için yapılan itirazlar bulunuyor. Ancak YSK’nın bu itirazları kabul ettiği ve mühürsüz oyların geçersiz sayılacağı iddiaları doğru değil.