5 -YAZILIM-DONANIM VE BEDEN-RUH İLİŞKİSİ
Cep telefonu veya başka bir elektronik aletin parçalarının bir düzen içinde yerli yerine konması ve birbirine bağlanarak bütün bir ‘bir’ haline getirilmesi ile telefonun cesedi veya donanımı (hardware) ortaya çıkar. Bu cesede işlevlik kazandıran ise, gücünü pilden alıp ‘şöyle yapılırsa böyle yap’ gibi (hayvanlarda etkilere verilen içgüdüsel tepkiler gibi) komutlar silsilesinden oluşan ve adeta telefonun tüm parçalarına hükmeden bir ruhu andıran sürücüsü yani yazılımıdır (software). Akıllı cep telefonu ile birlikte birçok elektronik aletin yazılım ve uygulamaları çoğunlukla genel kural ve kaidelerden ve yazılım modüllerinden oluşan Android Yazılım Geliştirme Kiti kullanılarak hazırlanmaktadır. Android kiti bu haliyle bir yazılım komut ve modülleri deposunu andırır ve elektronik bir aletin yazılımı veya sürücüsü olma durumunda değildir. Ancak android komut ve modülleri kullanılarak belli bir elektronik alet için, onu oluşturan parçaları dikkate alarak, ona özgü hazırlanan bir yazılım paketi, o aletin adeta ruhu gibi olur ve o yazılımın adına da ‘sürücü’ denir. Bu sürücü, aletin beyni hükmünde olan çiplerine bir paket yani bütüncül bir ‘bir’ olarak yüklenir. Bu paketin yine yazılımdan oluşan ve tüm komut ve modülleri birbirine bağlayan ve onları icra edilmeye sevk edip işleten bir kılıfı yani aynı cinsten bir dış vücudu (vücut-u harici) vardır. O cihaza özgü işletim satırları olan bu kılıf çıkarılsa, geriye sadece genel komut ve modüller yani Android platformu kalır.
Robot veya cep telefonu gibi aletler, güç kaynağı bir batarya ile birlikte, farklı firmalar tarafından üretilmiş çok sayıda parçanın birleştirilmesiyle oluşmuş bir donanım ve bu parçaların birlik içinde işlemesini sağlayan ve her bir parçanın sürücüsünün de entegre edilmiş olduğu kapsamlı bir yazılımdan ibarettir. Maddi alet nasıl bir bütün ise, aletin sensörlerden gelen sinyallere göre bataryadan gelen enerji ile nasıl davranacağını belirleyen komut ve talimatlardan oluşan madde-dışı yazılım da bir bütündür. Hatta cep telefonu gibi maddi alet düşüp paramparça olsa bile, yazılımına hiçbir şey olmaz. Aynı yazılım, milyonlarca alete yüklenebilir ve adeta tek bir yazılım ruhu, ona uygun milyonlarca donanım cesedine nüfuz edip onlara işlevsellik ve adeta canlılık kazandırır. Keza, yeni bir yazılım geliştirilip yüklenince, aynı donanım çok daha harika işler yapar. İlginçtir ki dünyanın en büyük teknoloji firması olan Apple, sadece yazılım geliştirir; ürünlerinde kullandığı tüm parçaları yani donanımı, dünyanın her yerindeki tedarikçilerden satın alır. Başarılı bir teknoloji ürününün sırrı, yazılım-donanım yani ruh-beden uyumunun çok iyi olmasıdır.
Elektronik aletlere benzer şekilde, yüzlerce farklı organdan oluşan ancak bir bütün olarak bir araya konmuş olan beden nasıl ‘bir’ ise, insanın bedene hangi durumlarda nasıl davranacağına tam hükmeden emirlerden oluşan madde-dışı varlığı için de bir ‘bir’in olması mantık gereğidir. Yazılım gibi, kendi içinde tam tutarlı o ‘bir’ de ruhtur. Hatta denebilir ki, dünyada bu fizik âlemine uygun adaptörü olan ceset yuvasına girip onun en ücra köşesine kadar nüfuz eden ve ona hayat verip kontrolü altına alan ruh, ölüm sonrasında da sadece elbise değiştirir ve gideceği âlemlere uygun donanım giyerek fonksiyonunu icra etmeye devam eder.
Bir sonraki yazımız: ROBOT – İNSAN FARKI
Yunus Çengel
Nevada Üniversitesi, Reno (ABD)
2017