Doğu Kudüs’ün ana kapılarından biri olan Şam Kapısı, ABD Başkanı Trump’ın Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanıma yönündeki kararını protesto eden Filistinli göstericilerin merkezi oldu

İşgal altındaki Doğu Kudüs‘ün ana kapılarından biri olan Bab El-Amud (Şam Kapısı), ABD Başkanı Donald Trump’ın 6 Aralık çarşamba günü açıkladığı Kudüs’ü “İsrail‘in başkenti” olarak tanıma ve ABD’nin Tel Aviv Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma yönündeki kararını protesto eden Filistinli göstericilerin merkezi haline geldi.

Osmanlı döneminde Kudüs kenti ulaşım araçlarının son durağı olan ve tarih kitaplarının, İngiliz mandası döneminde Filistinli devrimcilerin idam yeri olarak tanımladığı Şam Kapısı, son yıllarda da Doğu Kudüs kentindeki çeşitli siyasi ve sosyal etkinliklere ev sahipliği yapıyor.

Arap Baharının başladığı 2011’de rejim karşıtı Arap halklarına destek için Kudüslülerin düzenlediği gösterilerle de gündeme gelen Şam Kapısı, İsrail hapishanelerinde açlık grevi yapan Filistinli tutuklularla dayanışma ve İsrail yönetiminin Yahudi yerleşim politikalarını protesto gibi çeşitli gösteri, yürüyüş ve oturum eylemlerinin yapıldığı yer olarak da biliniyor.

İsrail’e bağlı belediyenin yasaklı uygulamalarından önce Filistinlilerin meyve sebzelerini satmak için pazar açtığı Şam Kapısı çevresinde, 2015’ten bu yana “İsrail askerileri ile Yahudi yerleşimcilere karşı bıçaklı eylem girişiminde bulunduğu” gerekçesiyle birçok Filistinli öldürüldü.

Kudüslü tarihçi Muhammed Mustafa, Şam Kapısı’nın sık sık gerçekleştirilen etkinlikler nedeniyle artık siyasi bir simgeye sahip olduğuna işaret ederek, ABD’nin Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanımasına karşı Kudüslülerin yaptığı gösterilerin başlangıç noktası olduğunu kaydetti.

Şam Kapısı’nın Filistinliler tarafından toplanma ve etkinlik yeri olarak seçilmesinin İsrail’i endişelendirdiğini söyleyen Mustafa, bu nedenle İsrail polisinin, Şam Kapısı bölgesinde düzenlenen her türlü gösteri ve etkinliğe müdahale ettiğine dikkati çekti.

Adıyaman’da 70 Milyon Yıllık ‘Gastropod’ Fosili Bulundu

ABD Başkanı Trump’ın Kudüs’le ilgili açıklamasının ardından ise Şam Kapısı’nda öğrencilerin sloganlar atma veya marşlar okumasına hemen müdahale edildiğine işaret eden Mustafa, hatta bölgedeki hareketliliklere müdahalelerin hızlı gerçekleşmesi için Şam Kapısı’nın her köşesinin kameralarla izlendiğini belirtti.

Şam Kapısı’nın tarihi

Kudüs’ün Eski Şehir bölgesinde yer alan kentin 7 kapısından biri olan Şam Kapısı, kentin surlarla çevrili olması ve Mescid-i Aksa’nın yolu üzerinde olması hasebiyle en çok bilinen ve kullanılan kapı.

Kudüs tarih uzmanı Yusuf en-Netşe, Şam Kapısı’nın Romalılar döneminde Kral Herod tarafından inşa edildiğine işaret ederek, ancak Roma İmparatoru Titus tarafından yıktırılmasından sonra Miladi 135 yılında Kral Hadrian’ın (Hadrianus) yapıyı tekrar inşa ettirdiğiniğini aktardı.

Şam Kapısı’nın günümüzdeki yapısının ise Osmanlı döneminden kalma Kanuni Sultan Süleyman dönemi eserlerinden olduğunu belirten Netşe, Kanuni Sultan Süleyman’ın 16’ncı asırda Kudüs surlarının restorasyonu ve yıkılan yerlerin yeniden inşası için talimat verdiğini ifade etti.

ABD Başkanı Trump, Kudüs’ü “İsrail’in başkenti” olarak tanıdığını ve ABD Büyükelçiliği’nin Kudüs’e taşınması talimatı verdiğini açıklamıştı.