Koca Sinanpaşa Türbesi Tarihten bir kesit
Tarihçesi
İstanbul Bayezid meydanından Çemberlitaş yönüne gidenler yolun sol tarafında iki adet tarihi medrese ile karşılaşırlar. Bunlar Çemberlitaş yönüne doğru ilk medrese Çorlulu Ali paşa medresesidir. İkinci medrese Osmanlının namlı sadrazamlarından Koca Sinan Paşa’nın bina ettirdiği Koca Sinan paşa Medresesi, Çorlulu medresesinden kesme taşla döşenmiş dar bir Osmanlı sokağı ile ayrılır.
Medresesinin mimarı devrin mimarbaşısı Mimar Davut ağadır. 1593 yılında inşa edilen medrese, Dar-ul Hadis olarak Süleymaniye medreselerinin alt eğitim kurumları olarak hizmet görmüştür.
Mimari Yapı
Medrese bu günkü Beyazıt Ayasofya arasındaki yeniçeriler caddesi üzerinde ecdadın yerleştirdiği tarihimizin önemli anıtlarındandır.
Medrese iki ana bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölüm hem cadde üzerinden hem yan sokak içinden giriş imkânı veren iki kapı ile dış avluya girilir. Bu bölümde birçok Osmanlı mezarları ile çepeçevre Türbe bulunmaktadır. Türbenin içinde Koca Sinan Paşa ile eşi ve çocuklarının kabirleri vardır. Dışındaki kabirler ise Osmanlı devlet görevlerinde hizmet veren muhtelif zevat ve akrabalarına aittir. Bu mezarlardan bir kısmı Yeniçeriler caddesinin genişletilmesi zamanında şimdi yolun içinde kalan kabirlerin taşınmasında dolayı yönlerinde farklılıklar barındırmaktadır.
Bu bölümde en büyük yapı ise iç avluya doğu duvarından bitişik inşa edilen Müderris odası veya Başoda diyebileceğimiz büyük bir oda vardır. Eğitici hocalar bu odada otururlar, gelen talebelerin ders ve takrirlerini alırlarmış. Bu başoda da türbe gibi tek kubbeli bir yapıdır. Sekiz adet alt penceresi ile üstte aydınlatma mazgalları görevini yapan yuvarlak üst pencereleri vardır. Türbe ve cadde yönünde ana kapısı aynı zamanda sokak kapısına karşı bakan iç avlunun girişinin hemen yanındadır.
Bu dış avlunun içinde sayılan, medresenin oturumuna göre batısında kalan, caddeden ilk fark edilen yapı ise Sebil olarak adlandırılan küçük bir yuvarlak mimari örneği yapıdır. Bu yapıda o zamanlar mevsime göre gelen geçenlere dağıtılan içecekler dağıtılırmış. Genelde de su sebil edilirmiş. Şimdi Hizmet Vakfının Yayın şirketi olan Envar neşriyatın yayınladığı Kur’ân-ı Kerim ve diğer eserlerin teşhir mekanı olarak hizmet vermektedir.
İkinci Bölümde ise bir şadırvanı çevreleyen 16 adet tek kubbeli oda bulunmaktadır. Bu odalarda ikişer talebe kalır, dersini burada çalışırlar burada yatarmış. Ayrıca ısınma ve yemek ihtiyaçlarının da karşılamaya yarayacak bir Osmanlı tipi şömine de odaların içinde yer almaktadır.
Restorasyon ve Bakım Hizmetleri
İnşa edildiği günden bu zaman kadar eğitim ve öğretime hizmet veren bu güzel medrese, 2010 senesinde Vakıflar genel Müdürlüğü tarafında Hizmet Vakfına tahsisen kiraya verilmiştir. Kendi öz kimliğimize ve kültürümüzün temel dinamiklerine Kültür ve sanat faaliyetlerine hizmet etmesi maksadı ile Hizmet vakfı tarafında kiralandıktan sonra üç sene civarında restorasyon gören bina, temellerinden kubbesine kadar elden geçmiş, çürüyen hatılları değiştirilmiş, kubbeleri kurşun kaplama ile kaplanmış şadırvanı revakları hulasa her bir parçası elden geçirilmiş oldu. 2015 sonu itibarı ile yeniden faaliyete alınabilen medrese dünümüze, bu günümüze ve geleceğimize hizmet amacı doğrultusunda birçok faaliyetlerin icrasına sahne olmaktadır.
Bu gün Medresenin Gördüğü Hizmetler
Restorasyonun bitmesi ile medresede yapılan faaliyetler her gün daha organize ve genişleyerek devam etmektedir. Kültürümüze ait insan ve onun dünyevi-uhrevi daimi ihtiyaçlarına hizmet maksadı ile ve kültürümüzü dünyaya tanıtmak amacı ile Medrese bünyesinde yürütülen faaliyetler:
Sabah okumaları:
Medrese çevresindeki çarşılarda işletmeleri olan esnaf ve zanaatkarların küçük guruplar halinde bir veya birkaç eğitici eşliğinde moral değerler ve sosyal etkileşim okuma faaliyetleridir.
Akşam okumaları:
Mesai saatinden sonra ebedi hakikatlar hazinesi Kur’ân-ı Kerimin tefsiri sadedinde okuma faaliyetleridir. Bu çalışmalara katılanlar karışık veya ayrı mesleki guruplar halinde toplanabilmektedirler.
Hat sanatı eğitimi:
Medresede Kültürümüzün köşe taşlarından hat sanatının teneffüs edilmesi için tahsis edilen Hat odamızda hat ve tezhip sanatına meraklı olanlara bu sanatlarla ilgili meşk ve uygulama imkanları sağlanmaktadır.
Hamid Aytaç silsilesinden icazetli tecrübeli Hat üstatları Ferhat kurlu ile Mümtaz Seçkin Durdu, haftanın bir günü talebelerine burada ders meşk ettirmektedir. Bu hat üstatlarının talebeleri arasında İran, Pakistan, Malezya, Endonezya, Suriye, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Çin’den tutun daha dünyanın pek çok ülkelerinden talebeler, hat sanatını meşk etmeye geliyorlar.
Tanıtım ve inovasyon faaliyetleri:
Dil bilen gönüllü ve serbest destek elemanları ile medreseyi ziyarete gelen yerli ve yabancı turistlere medresenin tarihi geçmişiyle misyonu ve bu günkü hizmet vizyonu konusunda aydınlatıcı bilgiler verilmektedir.
Sunumlar ve Rehberlik faaliyetleri:
Baş odada hazırlanmış olan Sunum sistemi, videolar ve salyt gösterileri yapılmasına imkan tanıyan bir ekipman barındırmaktadır. Hoparlör sistemi büyük ekran bir televizyon eşliğinde bilgisayar benzeri cihazlardan kablolu ve kablosuz etkili sunum imkanı bulunmaktadır. Selâtin Camilerimiz, önemli tarihi mekanlar ve Koca Sinanpaşa Medresesi tanıtım sunumu yanında manevi dinamiklerimize ait İslamiyet, Peygamberler ve Hz Muhammed (s.a.v.), Namaz, Ramazan ve oruç, Hac, Zekat ibadetleri, Allah ve Ahiret inacı gibi pek çok konuda hazırlanmış sunumlar gelen ziyaretçilerin soruları ve talepleri olması durumunda hizmet vermektedir.
Yine Bu sunumlarla önceden tanışan ziyaretçilerin irtibatlandırması ve tavsiyesi ile gelen kişiler ve guruplara da özel sunumlar yapılabilmektedir. Sunumlar genelde İngilizce dilinde yapılmakla birlikte Arapça, Fransızca, Rusça, Almanca, Farsça sunum yapma imkanı da bulunmaktadır.
Tercüme faaliyetleri:
Risale-i Nur Külliyatının dünya dillerine tercümesi için çalışmalar yapılmaktadır. Toplamda 16 dilde tercüme hizmetlerine çalışan Hizmet Vakfı, medrese bünyesindeki odalardan 5 tanesini tercüme faaliyetlerine tahsis etmiştir. Arapça, İngilizce, Rusça, Kürtçe, Farsça, Tacikçe, Çince ve Uygurca. Şimdiye kadar Yapılan tercümelerden
İnternet faaliyetleri:
Hizmet Vakfının iştigal ettiği 16 lisandaki faaliyetlerinden 7 tanesinin internet sayfalarının yönetimi de buradan yapılmaktadır.