Türkiye, “yerlileşme” hedefi doğrultusunda, ilaç sektörü kurulu kapasiteyi harekete geçirmek, ihracat odaklı büyüme ile ülkenin ihtiyaç duyduğu ileri teknolojiyi sağlayacak adımları atmak üzere harekete geçti. Bu kapsamda yerlileşmeyle ekonomik karşılığı 6,1 Milyar TL değerinde ilaç üretilecek. Bu güne kadar yerelleşen ilaç sayısı 577 iken bu rakam binin üzerine çıkarılacak.

Sağlık Bakanı Ahmet Demircan’ın bire bir takip ettiği ilaçta yerelleşme projesinin detayları ve hedefleri konusunda bakanlık verileri oldukça ilginç. Türkiye’yi ilaç sektöründe dünya devleri arasına sokacak proje özetle şöyle:

HEPATİT A AŞISI

İlaçta yerelleşme projesi sonunda Türkiye’de üretilebileceğini öngörülen miktar yaklaşık 6,1 milyar TL, şimdiye kadar yerelleşen ürün sayısı 577, karşılığı ise yaklaşık 2,85 milyar TL. Yerli Plazmadan Plazma Ürünleri Üretimi Projesi, yatırım projelerinin en önemlilerinden biri. Bu projenin kamu maliyesine katkısının 7,9 milyar TL olması öngörülüyor. Aşı yerelleşme projelerinde ise ilk etapta Türkiye’nin yüzde 100 ithalata bağımlı olduğu Hepatit-A Aşısı Yerlileştirme Projesi ile başlandı. Bu projenin hayata geçirilmesi ile kamu maliyesine 860 milyon TL katkı sağlanması ve 100 milyon doların üzerinde ihracat potansiyeli oluşması bekleniyor.

% 80 YERLİ

Veriler; 2017’de verilen ilaç ruhsatlarının yaklaşık yüzde 80’inin yerli ilaç ruhsatı olduğunu gösteriyor. Yerlileşen ve Türkiye’de yatırım yapan firmalara ruhsat sürecinde öncelik tanınıyor. 2018 itibarıyla Türkiye’de 88 ilaç üretim tesisi, 11 radyofarmasötik ürün üretim tesisi 10 hammadde üretim tesisi, dokuz insan doku ve hücre merkezi, 94 medikal gaz tesisi ve 54 sekonder ambalajlama yeri olmak üzere toplam 266 yerli tesis bulunuyor. Yerelleşme çalışmalarının bir sonucu olarak 2017’de mevcut üretim tesislerine toplam 29 üretim hattı daha ilave edildi. Hali Yapımına başlanan tesislerin toplam yatırım maliyeti 4 milyar TL’yi bulmaktadır. Sadece 2017’de, yerli üretilecek ilaçların üretim hatları için sektör tarafından 1 milyar TL’lik yatırım yapıldı.

TIBBİ CİHAZLAR 

Tıbbi Cihaz Yerelleşme Projesi kapsamında tıbbi sarf malzemeleri ve tıbbi cihazlar bütüncül bir şekilde ele alındı. Proje için ilk etapta ileri teknoloji gerektiren cihazlardan manyetik rezonans görüntüleme, bilgisayarlı tomografi, dijital röntgen, ultrasonografi cihazı ve hasta başı monitörünün yerlileştirilme kapsamında değerlendirilmesi planlandı. TÜSEB ile ASELSAN, Sağlık biyoteknolojisi alanında işbirliği protokolü imzalandı. Tıbbi Görüntüleme Cihazları Yerlileştirme Projesi’nin tamamlanması ile birlikte öngörülen kamu mali etkisi ise yaklaşık 5,8 milyar TL.