Üstad Bediüzzeman Said-i Nursi Risale-i Nur’da Kadir Gecesine geniş yer veriyor. Kur’anı Kerim’in bu gecede indirilmesinden dolayı Kadir Gecesinin mübarek kılındığını ifade eden Üstad; Risale-i Nur’da, Kadir Gecesinin hikmet ve faziletini ayet ve hadislerin ışığında en güzel şekilde ifade ediyor.

Sözlükte “kadir” kelimesi “hüküm, şeref, güç, yücelik” gibi anlamlara gelir. Dini literatür de ise insanlığın hidayetinde bir dönüm noktası teşkil eden, Yüce Allah tarafından Resul-i Ekrem vasıtasıyla beşere Kur’an’ın indirildiği gece olarak ifade edilmektedir.

Bu Gecenin Mübarek Kılınmasının Hakikatte Sebebi Kur’an’ın Bu Gecede İndirilmiş Olmasıdır
Yüce Allah’ın, Peygamberi vasıtasıyla son hitabı ve nihai mesajı olan Kur’an’ın indirildiği gece olan Kadir Gecesi, mü’minler için pek çok manaları ihtiva etmektedir. Cevad-ı Mutlak olan Allah tarafından bu gecede verilen nimetler ve müjdelenen faziletler Kur’an’da zikredilmektedir. Kur’an’ın bu gecede indirilmiş olması, geceyi hakkıyla ifa edenin bin aydan fazla ibadet sevabı alması, yeryüzüne o gecede meleklerin inmesi, sabaha kadar oluk oluk rahmet yağması, yeryüzünün seyyiattan korunmuş olması ve yeryüzünde barış ve esenliğin hâkim olması Kur’an’da zikredilen, o geceye has özelliklerdendir.
Kadîr Suresinde, “Şüphe yok ki, biz Kur’an’ı Kâdir gecesinde indirdik” buyurulmuş olması, bize Kur’an’ın Kadir Gecesinde indirildiğini göstermektedir. Ancak bu gecede Kur’an bir bütün olarak Levh-i Mahfuz’dan alınarak dünya semasındaki “Beytü’l-İzze” denilen makama indirilmiş, daha sonra Cebrail (a.s) onu peyderpey yirmi üç yılda Hz. Peygamber’e ulaştırmıştır. Bu gecenin mübarek kılınmasının hakikatte sebebi Kur’an’ın bu gecede indirilmiş olmasıdır. Hadislere bakıldığında, ümmete bu gecenin ihsanına dair birkaç vakıanın var olduğunu görmekteyiz. Bunlardan birinde; Resul-i Ekrem ashabına, Ben-i israil’den bir kimsenin Allah yolunda bin ay silah giyinmiş olduğunu anlattı. Bunu dinleyen ashap kendi ibadetlerini onların ibadetlerine göre az buldu. Bunun üzerine Allah (c.c) Cebrail vasıtasıyla bu gecenin bin aydan hayırlı olduğu müjdesini verdi. Bir başka rivayette de Hz. Peygamber ümmetinin ömrünün kısalığına üzülmekte idi. Bundan dolayı Allah bu ümmete uzun yaşamış olan önceki ümmetlerden daha büyük bir nimet olan her sene bin aylık ibadet yapma imkânını veren Kadir Gecesini müjdelemiştir. Nitekim Ramazan-ı Şerif ve Kadir gecesi bu fâni dünyada, fâni ömür içinde ve kısa bir hayatta, bâki bir ömür ve uzun bir hayat-ı bâkiyeyi tazammun eder, kazandırır. (Mektubat, 390-391)

Kadir Gecesi’nin Bin Aydan Hayırlıdır
Bediüzzaman bu gecenin bin ay hükmünde olduğunun ispatı beyanında Miraç hadisesini delil olarak getirmektedir. Şöyle ki; “Leyle-i Kadir gibi bir tek gece, seksen küsur seneden ibaret olan bin ay hükmünde olduğunu, nass-ı Kur’ân gösteriyor. Hem bu hakikate işaret eden, ehl-i velâyet ve hakikat beyninde bir düstur-u muhakkak olan “bast-ı zaman” sırrıyla, çok seneler hükmünde olan birkaç dakikalık zaman-ı Miraç, bu hakikatin vücudunu ispat eder ve bilfiil vukuunu gösteriyor. Miracın birkaç saat müddeti, binler seneler hükmünde vüs’ati ve ihatası ve uzunluğu vardır. Çünkü, o, Miraç yolunda beka âlemine girdi. Beka âleminin birkaç dakikası, şu dünyanın binler senesini tazammun etmiştir.” (Lem’alar, 23)

Kadir suresinde verilen bilgiler ışığında ve Kur’an’ın Ramazan ayında (2/185) ve bütün hikmetli işlerin kararlaştırıldığı mübarek bir gecede indirildiğine dair (44/ 3-4) ayetler birlikte ele alındığında, Kadir Gecesi’nin Ramazan ayı içinde bulunduğu sonucu çıkmaktadır. Bu gecenin Ramazan’ın son on gününde (bazı rivayetlere göre son yedi gününde) aranmasına dair hadislerin de mevcut olması, Kadir Gecesi’nin Ramazan’ın son on gününde olduğunu göstermektedir. Nitekim Hz. Peygamber Ramazan’ın son on gününe girildiğinde dünyevî işlerden uzaklaşıp itikâfa çekilir, geceleri daha çok ibadet ve tefekkürle geçirdiği gibi, ailesini de uyanık tutardı.

Kadir Gecesinin hangi Gece Olduğu Meçhuldur
Buna karşılık Kadir gecesinin hangi gece olduğuna dair kesin bir bilgi yoktur. . İslam âlimleri bu gecenin kesin olarak belirlenmemesinin hikmeti üzerinde dururken bu durumun gecenin feyzinden istifade etmek için daha uygun olduğunu söylemişlerdir. Zira Kadir Gecesi’nin bildirilmesi halinde Müslümanlar sadece o geceyi ihya etmekle yetinebilirdi. Hâlbuki kısmî belirsizlikler sayesinde Müslümanlar Kadir Gecesi ümidiyle bütün Ramazan gecelerini ibadet şuuruyla geçirmeleri söz konusudur.
Bediüzzaman Hazretleri bu mes’eleyi değerlendirirken, Cenâb-ı Hakîm-i Mutlak’ın, “şu dâr-ı tecrübe ve meydan-ı imtihanda çok mühim şeyleri, kesretli eşya içinde saklıyor. O saklamakla çok hikmetler, çok maslahatlar bağlıdır. Meselâ, Leyle-i Kadri umum Ramazan’da, saat-i icâbe-i duâyı Cumâ gününde, makbul velîsini insanlar içinde, eceli ömür içinde ve Kıyâmetin vaktini ömr-ü dünya içinde sakladı”ğını (Sözler, 309) belirtmiş, Leyle-i Kadir taayyün ettikçe, sair günlerin rağbetten düşeceğini ortaya koymuştur. “Yirmi sene müphem bir ömür, nihayeti muayyen bin sene ömre müreccahtır.”(Sünühat, 29) diyerek, belirlenmiş olan bir şeyin diğer şeyleri kıymetten düşüreceğini söylemiştir. Bununla birlikte İslam alimleri ittifaken Ramazan’ın 27. gecesinin Kadir Gecesi olduğu görüşünü benimsemişlerdir. Hakiki olmasa da müçtehitlerin yirmi yedinci geceye o nazarla bakmalarından dolayı Bediüzzaman Hazretleri o gecenin hakiki hükmünde kabule mazhar olmasını temenni etmektedir. (Şualar, 437-38)

Teşrik-i mesai sırrına ehemmiyet veren Üstad Hazretleri de Nur Talebelerinin Kadir Gecesini şöyle tebrik etmektedir: “Seksen küsur sene ibadetli bir ömr-ü bâkiyi temin eden Ramazan-ı Şerifinizi bütün ruh-u canımızla tebrik ve her gecesi bir nevi Leyle-i Kadir hükmünde hakkımızda menfaattar olmasını niyaz ederiz. Ve teşrik-i mesai sırrıyla ve her has Nurcu, umum Nurcuların mânevî kazancına hissedar olmasıyla, mânen binler dille ibadet ve dua ve istiğfar ve tesbihat yapmaya hakikî uhuvvet ve ihlâs ile mazhariyetinizi rahmet-i İlâhiyeden niyaz ediyoruz ve öyle de ümit ediyoruz.” (Emirdağ Lahikası, 285)