Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn ve Mısır’ın da aralarında bulunduğu bazı Arap ülkelerinin Katar’a uyguladığı diplomatik tecritle başlayan krizde iki hafta geride kaldı. Bu krizin önemli bir ayağını ise Batı dünyasında kamuoyunu etkileme çabaları oluşturuyor…
Özellikle ABD söz konusu krize doğrudan müdahil olmuş durumdayken, Batı kamuoyunun bu ülkelerdeki bilgi kaynaklarının başında düşünce kuruluşları geliyor. Krizin iki tarafındaki ülkelerde de medya karşı tarafa yönelik propaganda yayınları yaparken, yerel kaynaklardan sağlıklı bilgiye ulaşılamıyor. Bu nedenle Batı dünyasının Körfez’de yaşananlara ilişkin bilgi edinmesi, çeşitli düşünce kuruluşlarındaki ‘uzmanlara’ kalıyor. Batı’daki gazeteler ve televizyonlarda yapılan haberlerde de bu uzmanların değerlendirmelerine başvuruluyor.
KÖRFEZ’İN BATI’YA AKAN NEHRİ: PARA
İşte tam da bu noktada, krizin tarafı olan ülkelerin düşünce kuruluşlarını etkileme çabaları devreye giriyor. Körfez ülkeleri, en saygın düşünce kuruluşlarını dahi yaptıkları bağışlarla etkilemeyi ve buralarda çalışan uzmanların kendi lehlerinde yorum yapmasını sağlamaya çalışıyor. Bu kuruluşlara Körfez ülkeleri tarafından yapılan bağışların azımsanamayacak miktarda olması dikkat çekiyor. Bazı durumlarda yapılan bu bağışların, kuruluşların bütçelerinin yarısına kadar ulaştığı görülüyor.
PARA ALAN KURULUŞ O ÜLKEYİ DESTEKLEYEN YAYINLAR MI YAPIYOR?
Özellikle prestijli kuruluşlarda, bağımsız çizgilerini koruyan uzmanlar bulunuyor. Ancak bir düşünce kuruluşunda, yardım aldığı ülkenin lehine ve o ülkenin politikalarıyla paralellik gösteren değerlendirmeler yayımlandığında, bu durum soru işaretlerinin ortaya çıkmasına neden oluyor. Kendini ‘Bahreyn’deki iktidar, para ve bilgi ağını araştıran bir kuruluş’ olarak niteleyen ‘Bahrain Watch’, düşünce kuruluşlarının kendi beyanlarına ve kuruluşlarla ilgili kamuoyuna sızan e-postalara dayanarak, hangi Körfez ülkesinin hangi düşünce kuruluşuna ne kadar yardım yaptığını açıkladı. Yapılan derlemede ilginç sonuçlar çıktı.
SUUDİ ARABİSTAN, BAE VE BAHREYN’İN DESTEKLEDİĞİ KURULUŞLAR
Uluslararası Stratejik Çalışmalar Enstitüsü: Kamuoyuna sızan ve Bahrain Watch kuruluşu tarafından yayımlanan e-postalara göre, enstitünün 2010-2016 yılları arasında Bahreyn hükümetinden aldığı yardım 25 milyon sterlin. Bu meblağ, enstitünün bütçesinin yarısına tekabül ediyor.
Atlantik Konseyi: ABD merkezli kuruluş, kendi bildirimlerine göre 2016 yılında BAE ve Suudi Arabistan’dan birer milyon dolar tutarında bağış aldı. Lübnan’ın suikastle öldürülen eski Başbakanı Refik Hariri’nin, Suudilere yakınlığıyla bilinen ailesi tarafından yapılan bağışlarla, kuruluş bünyesinde Refik Hariri Ortadoğu Çalışmaları Merkezi’nin kurulması sağlandı.
Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi: Yarım yüzyıldan uzun bir geçmişe sahip Washington merkezli kuruluş, geçen yıl BAE’den bir buçuk milyon dolar bağış aldı. Bu paranın bir milyon doları, kuruluşun genel merkezinin yeni binasının inşasında kullanıldı.
Chatham House: 1920 yılından bu yana faaliyet gösteren ve İngiltere’nin en köklü düşünce kuruluşlarından biri olan Chatham House, 2015 ve 2016 yıllarında Abu Dabi Veliaht Prensi’nden 100 bin sterlin, BAE Dışişleri Bakanlığı’ndan ise 25 bin sterlin bağış aldı.
KATAR’IN DESTEKLEDİĞİ KURULUŞLAR
Brookins Enstitüsü: ABD’nin en köklü düşünce kuruluşlarından Brookings Enstitüsü, 2011-2014 yılları arasında Katar’dan 21.6 milyon dolar tutarında bağış aldı.
Royal United Services Institute: 1831 yılında Birleşik Krallık’taki Wellington Dükü tarafından kurulan ve dünyanın en eski düşünce kuruluşu olan enstitü, 2015-2016 yılları arasında Katar Dışişleri Bakanlığı’ndan 200 bin sterlin tutarında bağış aldı. Ayrıca BAE de aynı süre içinde enstitüye 100 bin sterlinlik yardımda bulundu.
Timetürk