Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Önemli Şahıslar Kimdir ? Alfabetik sıralama
Lala Mustafa Paşa
Lala Mustafa Paşa Bosna’nın Sokol kasabasında doğdu. Vezir olan büyük kardeşinin yardımı ile Yavuz Sultan Selim zamanında Enderun’a girdi. Berber olarak çalışırken, Kanuni Sultan Süleyman’ın dikkatini çekti. Daha sonra çeşnigir ve mirahorluk yaptı. Bazı entrikalara karıştığı için sancakbeyi olarak saraydan uzaklaştırıldı. Manisa’da sancakbeyi olarak bulunan Şehzade Selim’in (Sultan İkinci Selim) lalalığına atandı. Bu görev sırasında Şehzade Selim’in kardeşi Bayezid ile arasının açılmasına sebep oldu. Lala Mustafa Paşa önce Van, sonra Erzurum, Halep ve Şam valiliklerine atandı. Ardından İstanbul’a gelerek Vezir oldu ve divana girdi. Bu sırada padişaha Kıbrıs’ın fethedilmesi gerektiğini kabul ettirdi. Kendisi de Serdar-ı Ekremliğe atandı. Bir yıl süren savaş sonunda Kıbrıs, 1570 yılında fethedildi. Açılan İran seferi dolayısıyla Erzurum kuvvetleri serdarlığına atandı. 1578 yılında İran ordusunu bozarak Tiflis’e girdi. Gürcistan ve Şirvan’ı aldı. 1580 yılına kadar doğuda kalan Lala Mustafa Paşa, Sokullu Mehmed Paşa’nın ölümü üzerine azledilerek İstanbul’a çağrıldı. İkinci Vezir olarak görevlendirilen Lala Mustafa Paşa, padişaha fikir vermek bakımından yardımcı oluyordu. Aynı yıl İstanbul’da vefat etti.
Lala Şahin Paşa
Orhan Gazi zamanında yaşayan Lala Şahin Paşa, Şehzade Murad’a (Sultan Murad Hüdavendigar) lalalık ederek onu yetişmesinde büyük pay sahibi oldu. Rumeli’de büyük askeri başarılar kazandı. Orhan Gazi’nin büyük oğlu Süleyman Paşa ölünce, onun yerine beylerbeyi oldu. Rumeli’deki tüm kuvvetlere Lala Şahin Paşa komuta etti. Osmanlı tarihinde beylerbeyi ünvanını taşıyan ikinci kişidir. Sultan Murad Hüdavendigar zamanında Edirne, Filibe ve Zara’yı fethetti. 1363’de Edirne’yi geri almak için gelen 60.000 kişilik haçlı kuvveti, Edirne yakınına ulaştı. Osmanlı kuvvetleri bu orduya karşı koymak için yetersizdi. Lala Şahin Paşa düşmanı oyalamak için 10.000 kişilik kuvvetle, Hacı İlbey’i gönderdi. Kendisi de Edirne’yi savunmak için hazırlıklar yaptı. Hacı İlbey haçlı kuvvetlerine ani bir baskın yaparak Sırp Sındığı Savaşı’nı kazandı. Lala Şahin Paşa’nın Hacı İlbey’i bu başarısından dolayı kıskanarak zehirletip öldürttüğü söylenir. Bursa’da bir medrese, Mustafakemalpaşa’da bir cami yaptırmış olan Lala Şahin Paşa, 1376 yılında vefat etti.
Lazar
Sırp Kralı Lazar, 1329 yılında Pirilepac’da doğdu. 1372 yılında Sırp tahtında meydana gelen karışıklıktan faydalanarak prens ünvanı ile zorla hükümdar oldu. Macar topraklarına girerek ülkesinin topraklarını genişletti. Kuruşevaç’da oturan Sırp Kralı Lazar, ilk önceleri Osmanlılara haraç vermeyi kabul etmişti. Fakat bunu ödememesi üzerine Osmanlılar harekete geçerek 1375 yılında Niş’i aldı. Barış teklifinde bulunan Lazar, Osmanlılara yılda 1000 libre gümüş vermeyi kabul etti. Karamanoğullarını Osmanlılara karşı isyana teşvik eden Lazar, Bosna Kralı ile anlaşarak Osmanlıları Ploşnik’de bozguna uğrattı. Ancak 1389 yılında yapılan Kosova Savaşı’nda savaş meydanında savaşırken öldü.
Levni
Büyük Minyatür sanatçısı. Asıl adı Abdülcelil Çelebi olmasına karşın resimlerinde Levni’yi (Renkçi) kullanmıştı. Minyatürlerinde, yüzlerin kalıplaşmış halde değil, kişinin özelliğine göre resmedilmesi, perspektif kurallarına uyulması en önemli özelliğidir. Surname minyatürleri meşhurdur.
Alfabetik sırlama ile Osmanlıda önemli kişiler
A | B | C-Ç | D | E | F | G | H | I-İ | J |
K | |||||||||
Kaynak: Forum Gerçek