Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Önemli Şahıslar Kimdir ? Alfabetik sıralama

Jan Sobieski

Jan Sobieski, 1629 yılında Lwow-Olesko’da doğdu. Babası Teofila Danilowicz’dir. Eğitim ve öğretimini Krakow’da tamamladı. Tatarlar ve Kazaklara karşı Ukrayna’da giriştiği saldırılara karşılık başkumandan oldu. Askeri alanda çok üstün yeteneklere sahipti. Lehistan’daki iç karışıklıktan faydalanan Osmanlılar, Lehistan’ı istila etti. Sobieski, bütün birliklerini toplayarak Osmanlılara karşı savaştı. Ancak başarılı olamadı ve Osmanlılarla Bucaş antlaşmasını imzalamak zorunda kaldı. Sobieski, çok geçmeden bu antlaşmayı bozdu ve 11 Kasım 1673’te Osmanlıları Hotin’de yendi.

Osmanlılar bir süre sonra Hotin’i geri aldılar. Sobieski, 1674 Seçici Meclisi’ne 6000 kıdemli asker ile birlikte katıldı ve muhaliflerini korkutarak 21 Mayıs 1674’te “Üçüncü Jan” adı ile Lehistan Kralı seçildi. 31 Mart 1683’te kutsal Roma İmparatoru Birinci Leopold ile antlaşarak, hayatının en parlak dönemini başlatmış oldu. İkinci Viyana Kuşatması, 12 Eylül 1683’te kaldırılmış, Macaristan bağımsızlığına kavuşmuştu. Tarihte bir dönüm noktası olan bu zaferi, Jan Sobieski’nin bizzat yönettiği Lehistan süvarisi kazanmıştı. Ancak Jan Sobieski’nin bu başarısı Lehistan’a bir şey kazandırmadı. Krallığının son on iki yılı oldukça talihsiz ve hayal kırıklıkları ile geçti. 1696’da Wilanow’da öldü.

Jan Zapolya
Jan Zapolya, 1487 yılında Slovakya’da doğdu. Soylu bir Macar ailesinden geliyordu. 1505’te Macar soyundan olmayan prenslerin kral seçilmesini engelleyen bir karar alan Rakos Diyetine (Meclisine) önderlik etti. Bunun üzerine soyluların kral adaylarından biri oldu. 1511’de Transilvanya Voyvodalığına getirilen Jan Zapolya, 1514’te soylulara karşı başlatılan köylü ayaklanmasını kanlı bir şekilde bastırdı.

Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman’ın Macaristan seferi, 1526 yılında Mohaç zaferi ile sonuçlandı. Zapolya, Kasım 1526’da bir bölüm Macar soylusu tarafından kral seçildi. Ancak muhalif Macar soylularının, Avusturya Arşidükü Ferdinand’ı kral seçmeleri, iki yıl süren bir iç savaşa neden oldu. Ferdinand’a yenilen Zapolya, Osmanlılara başvurdu. Kanuni Sultan Süleyman’ın 1529’da yeniden Macaristan’a girmesi ile Zapolya’nın konumu güçlendi. Macar toprakları 1533 yılında Zapolya ve Ferdinand arasında paylaştırıldı. 1538’de yaptığı antlaşmaya uymayan Jan Zapolya, yerine oğlu Sigismund’u bıraktı ve 1540 yılında Transilvanya’da öldü.

Joseph
İkinci Joseph, 1741 yılında Viyana’da doğdu. Macar asıllı bir mürebbi tarafından yetiştirildi. Bunların yaptığı aşırı dini telkinlere tepki olarak dine karşı cephe aldı. Çeşitli diller öğrendi. Profesör Martini’den tabii hukuk dersleri aldı ve Fransız filozofların düşüncelerini benimsedi. Babasının ölümünden sonra imparator olunca, ülkede her şeyi kökünden düzeltmek için mücadele etti. Birçok dış seyahatte bulundu. Ülkesinde önemli reform hareketleri yapmaya başladı. Papanın yetkilerini kısıtladı. Mahalli devletler temsilcilerinin yerine, yüksek öğrenim görmüş memurlar tayin etti. Eyaletlerde aynı tip idare bölümleri kurdurdu. Milli bir ordu kurulmasını sağlamak amacı ile askeri reform kanunları çıkarttı. Bu sırada Rus Çariçesi İkinci Katarina, İkinci Joseph’i Osmanlılara karşı kışkırtıyordu. Eyaletlerdeki ayaklanmalardan korkan İkinci Joseph, yaptığı reformlardan vazgeçti. Türk seferlerinden bitkin dönen Joseph, 20 Şubat 1790’da öldü.

Alfabetik sırlama ile Osmanlıda önemli kişiler

Kaynak: Forum Gerçek